Türk yazılım sektörünün 50 yıllık eserleri ilk kez kitaplaştı

Yazılım Sanayicileri Derneği (YASAD), Türk yazılım sektöründe bir ilke imza attı. YASAD, Türk yazılım sektörünün 50 yılda ürettiği yazılımları “Türk Yazılım Eserleri” adını verdiği bir envanterde bir araya getirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü iş birliğinde 2021 yılında hazırlamaya başlanılan “Türk Yazılım Eserleri Arşiv ve Ansiklopedi” projesi sektörde marka değeri yüksek 84 şirketinin her biri kendi ismi, kullanıcı kitlesi olan 272 yazılım eseri, hikayesiyle derlendi. Yazılım sektörünün 50 yıllık arşivi olarak kayıtlara geçecek olan envanter; yatay sektörler için referans kaynak olarak kullanılabilecek ve gelecek nesillere aktarılacak. Türk Yazılım Eserleri adıyla kitaplaştırılan yayının aynı zamanda yaratıcı endüstri olarak tanımlanan yazılım sektöründe telif hakları konusunda kamuoyunda farkındalık yaratması hedefleniyor.  

YASAD tarafından düzenlenen Türk Yazılım Eserleri’nin tanıtımı ve projenin kapanış toplantısı 23 Ağustos 2023’te Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Toplantıya YASAD Yönetim Kurulu Başkanı Gönül Kamalı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü Proje ve Eğitim Daire Başkanı Emire Cete, Hizmet İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Bağören, Yazılım Eserleri Projesi Danışma Kurulu Üyesi Gülara Tırpançeken, YASAD Genel Sekreteri Sevilay Güven, YASAD Yönetim Kurulu, bilişim STK’larının başkanları ve projeye dahil olan yazılım firmalarının temsilcileri katıldı.   

Firmalarımız kendi markalarıyla global pazarlarda 

Toplantının açılış konuşmasını yapan YASAD Yönetim Kurulu Başkanı Gönül Kamalı “Yazılım Sanayicileri Derneği olarak kurulduğumuz 1992'den bu yana ülkemizin yerli yazılım sektörünü, ulusal ve global arenada büyütmek, geliştirmek ve tercih edilme oranlarını artırmak için tüm ekosistemi kucaklayacak bir vizyonla çalışıyoruz” dedi.  

Yazılım sektörünün Cumhuriyetimizin 100. yılında 50 yılı aşan tecrübesi ve bu süre zarfında hayata geçirdiği başarı hikayeleriyle ülkemizin en proaktif en gelecek vaat eden sektörlerinden biri haline geldiğine dikkat çeken Kamalı şöyle devam etti: “1970’li yıllarda inşaat hesaplamalarında kullanılmaya başlayan ilk bilgisayardan günümüze bu uzun yolculukta gelinen aşama hepimize umut vermektedir. Yazılım ürünlerinde kendini kanıtlayan firmalarımız artık başarıyla yürüttükleri markalaşma süreçlerinin sonucunda kendi markalarıyla global dünyaya açılmaktadır. Güçlü ekosistemimiz ile önümüzdeki yıllarda markalaşma başarısı göstermiş olan yazılım firmalarımızın sayısının da kat be kat artacağına yürekten inanıyoruz.” 

Global dönüşümün gerisinde değiliz 

Yazılım sektörünün kendi finansal büyüklüğünün yanı sıra hizmet verdiği diğer sektörlerin kaliteli, uygun fiyatlı ve rekabet gücü yüksek ürün ve hizmetler üretmelerine imkan tanıma özelliği ile de stratejik bir konumda yer aldığını belirten Kamalı konuşmasını şöyle sürdürdü: “Dijital dönüşüm süreciyle birlikte sektörümüzün stratejik konumu güçlenirken üstlendiği misyon ve sorumluk da artmaktadır. Yapay zekanın yükselişi, telekomünikasyon, mobilite, 6G teknolojisi, ERP, MES, robotlar, bulut teknolojisi, siber güvenlik, gömülü yazılımlar gibi daha nice teknolojiler, geniş bir yelpazede hepimizin hem iş yaşamında hem özel yaşamında farklı bir noktaya evrilmemizi sağlamaktadır. Şunu net olarak söyleyebilirim; ülke olarak bu dönüşümün gerisinde değiliz. Geliştirdiğimiz ve geliştirmeye devam ettiğimiz tüm yazılım çözümleriyle global rekabette ‘Türk Yazılım Sektörünün’ markalaşma başarısı gösterdiğine tanık oluyoruz.” Kamalı, eserin 5 yılda bir güncelleneceğini sözlerine ekledi.  

Telif hakları temel endüstrisi içinde yazılım sektörü lider  

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü Proje ve Eğitim Daire Başkanı Emire Cete, yazılım eserleri ve yazılım sektörünün ülkemizde her geçen gün artan potansiyeli ile telif hakları endüstrileri içerisinde ciro, katma değer, istihdam ve ihracat açısından en yüksek paya sahip sektörlerin başında geldiğini söyledi. 2020 yılında hazırlanan Telif Haklarına Dayalı Endüstrilerin Türkiye Ekonomisine Katkısının Ölçümü Raporundaki verilere değinen Cete, “Yazılım, bilgisayar oyunları ve veri tabanı sektörünün yarattığı katma değerin telif hakları endüstrinin içindeki payı 2011 yılında yüzde 21.68 iken, 2018’de bu oran yüzde 55.66 seviyesine yükselmiştir. Yüzde 157’lik bu artış oranı şunu göstermiştir ki; telif hakları endüstrisi içinde 2011 yılında üçüncü sırada bulunan yazılım sektörü 2018’de açık ara farkla birinciliğe yükselmiştir. Kültür endüstrilerinin ihracatı içinde yazılım sektörünün yine açık ara birinci olduğunun altını çizen Cete, “Son yıllarda Türkiye’deki tüm sektörlerde yaşanan dijitalleşme ve mobil uygulamalar da dikkate aldığımızda yazılım sektörünün payını artırarak bu liderlik konumunu ileriki yıllarda da koruyacağını değerlendiriyoruz” bilgisini verdi.

Emire Cete, “Mevcut durum elimizdeki veriler bize telif hakları temel endüstrisi içinde itici gücün yazılım sektörü olduğunu ve ülkemizdeki nitelikli ve genç işgücüyle dünya pazarında lider konuma gelmesinin çok da uzak bir ihtimal olmadığını gösteriyor” dedi. 

Yerli yazılım sektörümüz globalleşme sürecinde

Hizmet İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Yazılım Komitesi Başkanı İlhan Bağören, yerli yazılım ihtiyacının yüzde 82’sinin yerli yazılım firmaları tarafından karşılandığını belirterek, “Ülkenin ihtiyaçlarının yerli yazılım tarafından karşılanması önemlidir. Ancak bu aşamadan sonra yerli yazılım firmalarımızın globalleşme süreci önemli bir gelişim alanı olarak karşımızda durmaktadır. Yazılım İhracatçıları Birliği’nin kurulmasıyla bu yönde hızlı bir süreç olacağını düşünüyorum” dedi. Yazılım Eserleri Projesi Danışma Kurulu Üyesi Gülara Tırpançeker, Türk yazılım sektörünün tarihsel gelişimine değindi.  

Telif hakları konusunda farkındalık yaratıldı  

YASAD Genel Sekreteri Sevilay Güven ise “Türk Yazılım Eserleri”nin kapsamına ilişkin bilgi verdi. Güven, “Bir yıla yakın süren çalışmamızda 84 yazılım firmamızın 272 eserini derlemeyi başardık. Derlediğimiz bilgiler sadece yazılımın fonksiyonalitesi değil hangi yılda piyasaya çıktığı hangi aşamalardan geçtiği, kaç kullanıcısı olduğu, ihraç edilip edilmediği gibi metadata da içermektedir.” Proje ile yazılım sektöründe telif hakları konusunda farkındalık yaratılmasını amaçlandığını kaydeden Güven, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türk Yazılım Eserlerine katılım kaydı yaptıran firmalarımızı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün Fikir ve Sanat Eserleri Veri Tabanına isteğe bağlı tescil yaptırmaya yönlendirdik. Çoğu yazılım firmamızın tescil konusunda bilgisi olmadığını üzülerek gördük. Bu açığı kapatmak amacıyla derneğimiz üyeleri ve sektör yazılım firmaları arasında yazılım telif hakları korunmasına yönelik farkındalık oluşturulması amacıyla 2 eğitim gerçekleştirdik.” Güven, Türk Yazılım Eserleri’nin https://www.yasad.org.tr/tr-TR/turk-yazilim-eserleri linkinden incelenebileceğini ve ayrıca Türk Telekom Dergilik uygulamasından da görüntülenebileceğini paylaşıldı.  

Sektörün 50 yılını profesyoneller anlattı 

Tanıtım toplantısında daha sonra YASAD Yönetim Kurulu Başkanı Gönül Kamalı’nın moderatörlüğünde “Türk yazılım sektörünün 50 yılı ve telif haklarının önemi” paneli gerçekleştirildi. Panele katılan Netaş Genel Müdürü Sinan Dumlu, telekomünikasyon alanında yerli ve milli yazılımlar üretmek amacıyla 1967 yılında Netaş’ın kurulduğunu hatırlatarak günümüzde yerli ve milli yazılım yapmaya devam ettiklerini söyledi. Dumlu, Sektörün en köklü kuruluşu olan Netaş’ın günümüzde savunma sektöründen ulaşım sektörüne geniş bir yelpazede yazılım üretmeye devam ettiğini kaydetti.

İnnova Genel Müdür Yardımcısı Cemil Sağıroğlu, bilişim çözümleri alanında hizmet vermek amacıyla 1999 yılında İnnova’nın kurulduğunu belirterek “Telekomünikasyon başta olmak iş dünyasının dijital dönüşüm çalışmalarının içinde yer alıyoruz. 2007 yılından itibaren Türk Telekom’un iştiraki olarak yolculuğumuza devam ediyoruz. Yerli ve milli imkanlarla geliştirdiğimiz teknolojik çözümlerimizi 4 kıtada 37 ülkeye ihraç ediyoruz” dedi. Sağıroğlu, ilk kez hayata geçirilen yazılım çözümlerine ilişkin bilgi verdi.

Logo Genel Müdürü Akın Sertcan, 1984 yılında kurulan Logo Yazılım’ın Türkiye’nin en büyük iş yazılımları firması olduğunu dile getirdi. Sertcan, “Zamanın startup olarak kurulan Logo Yazılım bugün mikro ölçekliden kurumsal firmalara 70’den fazla iş yazılımları sunan bir markadır. 1000’den fazla iş ortağımız ile en geniş iş yazılım alanına sahibiz. 180 binden fazla firmanın dijital dönüşüm yolculuğuna eşlik ettik. Bunlarla birlikte biz de büyüdük onları da büyüttük. 44’ten fazla ülkede de hem iş ortaklarıyla ve kendi firmalarımızla faaliyet yürütüyoruz” diye konuştu.

Başarsoft Genel Müdürü Alim Küçükpehlivan, 1994 yılında sıfır sermaye ile Başarsoft’un kuruluşunun gerçekleştiğini belirterek, “Ülkemize sokakların güncel haritası olmadığını gördük ve çalışmaya başladık. Bugün 17 milyon binanın kapı numarasının koordinatı bizde var. Milyonlarca işletmenin adres bilgileri uygulamalarla sizlere çözüm olarak ulaşıyor. Hindistan, Tayland, Singapur gibi birçok ülkede yazılımcılarımız kullanıyor. Milli bir marka olmaktan global bir marka olmaya hızlı bir gelişim süreci yaşıyoruz” dedi.  

G Tech Genel Müdürü Mine Taşkaya, Türkiye’de iş zekası ve analitik alanında hizmet veren en eski 5 şirketten birinin G Tech olduğunu belirterek “Yazılım geliştirmek değil dünyada lider olmuş teknolojileri kullanarak proje yapan bir şirket olarak doğduk. Finansal teknoloji şirketleri en önemli müşterilerimizdi. Biz yaptığımız projeler ile ürün geliştirme yolculuğumuz başladı. 230 kişilik Ar-Ge merkezi olan bir şirketiz. Günümüzde ürünlerimizle yurtdışında büyümeye ağırlık veriyoruz. Dubai ile başladık ve ofislerimizi açarak dünyanın farklı lokasyonlarında bulunmak istiyoruz” açıklamasını yaptı.

Virgosol Genel Müdürü Arzu Er, yazılım sektörünün insan olma tanımını değiştiren bir sektör olduğunu belirterek şunları söyledi: “Yazılım sektörü dijitalleşme çağ kavramını yaratan sektörlerden biri. Fark yaratma dinamiği benim kişisel yaşamımla örtüşen kavram. Sektörümüzde nasıl fark yaratırız dinamiğiyle şirketimizi 4 yıl önce kurduk ve bu vizyonla globalleşme yolunda ilerliyoruz.”